- خدمات درمانی - تامین اجتماعی - بانک تجارت - بانک صادرات - بیمه سینا - بیمه ایران - بیمه البرز - بیمه دی - بیمه دانا - نیروهای مسلح - بیمه SOS - بیمه آرمان - بیمه آسیا - بیمه رازی - بانک ملت - بانک ملی - بانک کشاورزی - آتیه سازان حافظ

اخبار آزمایشگاه23

portfolio image

درماتوفتیوز

 درماتوفیت و درماتوفیتوز چیست؟ 

عوامل قارچی فراوانی موجب عفونت و بروز بیماری در پوست و ضمائم آن (مو و ناخن) میشوند. یکی از این عوامل قارچهائی تحت نام عمومی درماتوفیت میباشند. بیماریهای حاصله را درماتوفیتوز (‌به فارسي كچلي گفته مي شود) می نامند. درماتوفیتها یکی از شایع ترین منابع عفونتهای قارچی در انسان میباشند. سالانه میلیونها نفر در دنیا به درماتوفیتوز مبتلا میشوند و تخمین زده میشود که هزینه ی درمان به بیلیونها دلار در سال برسد. بیش از 40 گونه درماتوفیت وجود دارد اما فقط 19 نوع آن برای انسان بیماریزا شناخته شده و 13 نوع آن شایع تر میباشد. تخمین زده میشود که 30 تا 70 درصد افراد بالغ ناقلین بدون علامت درماتوفیتها باشند و حدس زده میشود که حداقل 10% مردم در طول زندگی خود با یکی از عفونتهای درماتوفیتی آلوده میشوند. 


اجزای قارچی در درماتوفیتها دائما از طریق پوسته ریزی، ریزش مو و یا خز حیوانات و انسانهای آلوده به داخل محیط ریخته میشوند. اسپورهای قارچی درماتوفیتها بسیار مقاوم بوده و برای سالها در محیط زنده باقی میمانند. این قارچهای آلوده کننده بطور شایعی از طریق اماکن عمومی مثل استخرهای شنا، و ورزشگاهها منتقل میشوند. عفونتهای قارچی پا در مردان شایع تر است و تحت شرائط گرم و مرطوب مانند داخل کفش یا پوتین و در گروههای سنی خاصی از قبیل نوجوانی، بالغین جوان و افراد مسن بیشتر دیده میشوند. 
عفونتهای جلدی با برخی انواع موجب علائم بالینی خفیفی گشته و برای مدت طولانی باقی میماند. این حالت در کچلی پا(عفونت قارچی کف پا و لابلای انگشتان پا)، کشاله¬ی ران (اطراف آلت تناسلی و انتهای رانها) و سایر نقاط بدن پدید می آید و اغلب در تمام طول زندگی با فرد آلوده باقی میماند که این باعث افزایش احتمال پوسته ریزی و انتقال عفونت به افراد دیگر می شود. 
موهای سر مخزن مهم عفونت درماتوفیتی میباشد. عده¬ی زیادی از کچلی سر رنج می برند، تماس نزدیک افراد خانواده با یکدیگر ممکن است باعث ایجاد ناقلین بدون علامت برای مدت طولانی شود. 
ناخنهای مبتلا به کچلی ناخن نیز یک مخزن مهم برای اشاعه عفونت میباشد. ریشه کن کردن کچلی ناخن مشکل ترین عفونت درماتوفیتی است. برخی محققین معتقدند که ناخنهای شست پا بطور اولیه بعنوان مخزن عفونت جهت انتشار درماتوفیت به سایر نقاط بدن عمل میکنند. 
کچلی کف پا همیشه مقدم بر کچلی ناخن است. عفونت درماتوفیتی کف پاها ممکن است در بسیاری موارد مخفی باشد، یک مثال خوب عفونت در بیماران دیابتی است که ممکن است به اشتباه تحت عنوان پوست خشک تشخیص داده شوند. در حقیقت تا 25 درصد تمام بیمارانی که به کلینیک های پوست مراجعه میکنند ممکن است کچلی کف پا داشته باشند و این پاهای آلوده یکی از مخزنهای مهم انتشار درماتوفیتها میباشند. 
حیوانات یک مخزن مهم دیگر درماتوفیتوز در انسان میباشند. اسب، گاو و گوسفند، سگ، گربه، و پرندگان از این جمله هستند. عفونتهای منتقله از طریق این حیوانات بیشتر در ساکنین نواحی روستائی مشاهده میشوند اما در نواحی شهری معمولا از طریق گربه ها نیز بیماری منتشر میشود. حیوانات خانگی بدون علامت ممکن است درماتوفیتهای بیماریزا بر روی تن خود حمل کنند و بدون اینکه مورد اتهام قرار گیرند عفونت را در بین صاحبان خود پخش نمایند. 
تظاهرات بالینی 
درماتوفیتوز بطور مشخص با ضایعات پوسته دار با مرکز سالم و مرز مشخص، حلقوی، قرمز رنگ، برجسته، با حاشیه پیشرونده میباشد. در مواردی که عامل بیماری از طریق خاک و یا از طریق مواد و وسایل آلوده شده با خاک اتفاق افتاده باشد حاشیه ضایعات وزیکول، تاول، و پوستول نیز خواهند داشت که بدلیل پاسخهای التهابی شدید میزبان است. مواردی از کچلی بدن ممکن است مشابه اگزمای سکه ای، لوپوس اریتماتوس جلدی تحت حاد، پسوریازیس پوستولار، درماتوز پوستولار، درماتیت فتوآلرژیک و فتوتوکسیک، هرپس سیمپلکس(یکنوع عفونت ویروسی پوست) یا عفونتهای واریسلا زوستر(زونا) نیز باشند زیرا در تمام این شرائط نیز ضایعات حلقوی قرمز رنگ، پوسته ریزی و وزیکول یا پوستول ممکن است مشاهده شود. 
تشخیص قطعی بیماری 
تشخیص دقیق و قطعی بیماری بوسیله آزمایشگاه صورت می گیرد. در مورد ضایعات پوست، نمونه برداری از پوسته ها و شوره های پوستی بوسیله تراشیدن از حاشیه یا مرکز ضایعات انجام گرفته و آزمایش میکروسکپی و کشت از این نمونه ها بعمل می آید. در مورد ضایعات ناخن از قسمتهای آسیب دیده و یا نواحی زیر ناخن بوسیله تراشیدن نمونه های مناسب برای آزمایش میکروسکپی و کشت جمع آوری میشود و در مورد ضایعات مو تعدادی از موها از ریشه کنده شده و در آزمایشگاه ساقه و ریشه مو مورد آزمایش میکروسکپی و کشت قرار می گیرند. 
نتایج آزمایشهای میکروسکپی معمولا در همان روز بدست آمده و بر اساس این نتایج اولیه پزشک معالج میتواند درمان بیماری را آغاز نماید. نتایج کشت قارچ شناسی معمولا بعد از یک الی دو هفته مشخص میشود و این نتایج تائید کننده نتایج میکروسکپی خواهد بود. گاهی اوقات پزشکان با توجه به نتایج کشت طول مدت درمان ضایعه پوستی را تحت مدیریت خود می گیرند و یا گاهی ممکن است نوع داروی مصرفی را با توجه به نتایج کشت تغییر داده یا اصلاح کنند . 
نحوه آمادگی بیمار برای نمونه برداری از ضایعات قارچی 
برای بدست آوردن نتایج صحیح و دقیق آزمایشگاهی لازم است بیمار موارد زیر را رعایت کند: 
• بهترین نمونه برای آزمایشات قارچی نمونه هائی هستند که در آنها هیچگونه درمان ضد قارچی شروع نشده و بیمار از هیچگونه داروی ضدعفونی کننده ای نیز مصرف نکرده باشد. 
• در صورتیکه بیمار به هر دلیل قبلا از مواد ضدعفونی کننده و یا داروهای ضد قارچی استفاده کرده باشد، بهتر است آنها را بمدت یک ماه قطع کرده و سپس برای نمونه برداری به آزمایشگاه مراجعه کند. 
• با رعایت شرائط فوق لازم است از سه روز قبل از مراجعه به آزمایشگاه، هنگام استحمام محل ضایعات پوستی را کیسه یا لیف نزده و این نواحی را با مواد شوینده (صابون، شامپو) شستشو نداده باشد. 
• بهتر است در روز مراجعه به آزمایشگاه محل ضایعه کلا شستشو نشده باشد. 
• قبل از مراجعه به آزمایشگاه از کاربرد کرمها و لوسیونهای مرطوب کننده یا چرب کننده بر روی ضایعات خودداری کند. 
• در مورد ضایعات ناخن از استعمال لاک خودداری نماید. 
درمان 
عفونتهای مستقر شده در سر با درمان موضعی معالجه نشده و نیاز به درمان عمومی نیز دارند. تفاوتهائی از نظر پاسخ داروهای ضد قارچی مختلف برحسب نوع درماتوفیت وجود دارد. به نظر میرسد گریزئوفولوین در پاکسازی یک دسته از این عفونتها(عفونتهای میکروسپوری)ارجح باشد اما داروهای جدیدتر در درمان انواع دیگری از این عفونتها (عفونتهای تریکوفیتونی) موثرتر میباشند. تربینافن یا ایتراکونازول بعنوان درمان انتخابی برای درمان عفونهای تریکوفیتونی در بچه ها توصیه شده است.